Dali znaevte deka...

Mereno od sprotivniot kraj na Ortoviot oblak,
Sonceviot sistem e recisi 1,6 svetlosni godini
vo precnik od 15 milijardi kilometri.

Orbitata na planetite se zgolemuva so nivnoto
oddalecuvanje od Sonceto.Taka, Pluton e
planeta so najdolga orbita. Potrebni se
247,68 godini za da zavrti eden krug okolu
Sonceto. Od nejzinoto otkrivanje vo 1930
godina ne pominala ni polovina od svojata orbita.

Venera,Zemjata i Mars imaat ogromni vulkani,
no onie na Mars se najimpresivni.
Poradi pomalata golemina,gravitacijata na Mars
E poslaba vo sporedba na Zemjata ili so
Venera i ovozmozuva lavata od vulkanskite
erupcii da se talozi vo visocina.Isto taka,
korata na Mars e vo fiksna polozba,
sto znaci deka vulcanite imaat erupcii
povekepati na istoto mesto,taka sto
lavata se trupa edna preku druga.

Soncev sistem

Soncev sistem e seto toa sto kruzi vo orbitata na nasata zvezda-Sonceto.Vo nepregledanata gravitaciska sila ima devet planeti,poveke od 60 mesecini i milioni kometi,asteroid i meteroidi.Pluton e najoddalecenata planeta od Sonceto,no Sonceviot sistem ne zavrsuva tamu.Planetite se obikoleni so prostrana sfera kometi-Ortoviot oblak.Telata pokraj nego gi turka Sonceviot sistem zasto gravitacijata na Sonceto ne e dovolno silna za da gi zadrzi.

Orbita na edno telo e patekata sto ja pravi okolu drugoto, pomasivno telo vo vselenata.Gravitaciskata sila na Sonceto gi drzi vo orbitata sekoja od devette planeti vo Sonceviot sistem.Sepak,planetite ne se dvizat vo orbitata na Sonceto vo kruzna linija,tuku vo elipticna.Dolzinata na orbitata i periodot na kruzenje (vreme sto na edna planeta i e potrebno za da zavrti eden krug okolu Sonceto) se zgolemuva so oddalecenosta na planetite.

Vnatresni planeti se:Merkur,Venera, Zemja, Mars. Nadvoresni planeti se:Jupiter,Saturn,Uran,Neptun i Pluton.

Merkur,57,9 milioni kilomeri od Sonceto
Venera,108,2 milioni kilometri od Sonceto
Zemja,150 milioni kilometri od Sonceto
Mars, 228 milioni kilometri od Sonceto.
Jupiter,779 milioni kilometri od Sonceto
Saturn,1,4 milijardi kilometri od Sonceto
Uran,2,9 milijardi kilometri od Sonceto.
Neptun,4,5 milijardi kilometri od Sonceto
Pluton,4,5 milijardi kilometri od Sonceto

Planetite vo Sonceviot sistem formiraat dve mnogu razlicni grupi-vnatresni i nadvoresni.Vnatresnite planeti se sostaveni,glavno,od kamen i od metal,so cvrsta povrsina,bez prsteni i nekolku sateliti. Nadvoresnite planeti,nareceni Jupiteski ili Gasoviti dzinovi,se mnogu pogolemi od vnatresnite planeti.Glavno se sostaveni od vodorod i od helium,imaat mnogu dlaboka atmosfera,prsteni i mnogu sateliti.

Dali e Pluton navistina planeta?

Bideki Pluton e mnogu daleku od Zemjata,mnogu e tesko ovaa planeta da se istrazuva so pomosna teleskop.Duri i vselenskiot teleskop "habl" ne moze podetalno da ja ispituva planetata. Na devettata planeta dosega ne se isprateni vselenski sondi.

Na okolu 5.900 milioni kilometri od Sonceto Pluton e student,temen svet,duri i vo tekot na denot.sonceto e iljadapati poslabo na povrsinata od Pluton otkolku sto e na zemjata i toj e nesto povee od sjajna zvezda. Poradi toa srednata temperature na povrsinata iznesuva okolu -230 S.Vo leto Pluton ima slaba atmosfera zasto povrsinata dovolno se zagreva za da moze mrazot da se pretvori so gas.So oddalecuvaweto na Pluton od Sonceto, gasot povtorno se pretvora vo mraz.


Sonceviot sistem ne zavrsuva so Pluton,tuku se prostira i ponatamu milijardi kilometri vo site pravci.Mnogu naucnici veruvaat deka granicata na Sonceviot sistem moze da pretstavuva eden ogromen oblak od kometi narecen Ortov oblak, sto gi opkruzuva planetite vo forma na sfericen kafez. Naucnicite veruvaat deka vo toa sfericno halo postojat deset trilioni kometi sto se prostiraat okolu 8 milioni kilometri od edniot do drugiot kraj.


Nekoi naucnici se ubedeni deka orbitite na Uran i Neptun se izmesteni od gravitaciskata sila na nekoja planeta po Pluton. Najnovite otkritija na mali clenovi po Pluton,sto,mozebi se odgovorni za toa izmestuvanje,go pravat neverojatno postoeweto na desettata planeta. Postojano se otkrivaat novi planeti,sepak ne vo nasiot Soncev sistem,tuku kako kruzat okolu drugi zvezdi.


Pluton bil otkrien vo 1930 godina od astronomot Klajd Tombo